1. ULUSLARARASI AVRASYA BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR VE İNOVASYON KONGRESİ, Baku, Azerbaycan, 22 - 24 Kasım 2024, cilt.1, sa.1, ss.771-778, (Tam Metin Bildiri)
Makine endüstrisinin önemli bir bileşeni olan rulmanlar, havacılık, ileri teknolojiye sahip takım
tezgahları, yüksek hızlı trenler, hassas tıbbi aletler gibi çok geniş bir uygulama alanına sahiptir. Bilinen
rulmanlar, yuvarlanan elemanları simetrik olarak ayırmak ve yükün düzgün bir şekilde dağılmasını
sağlamak amacıyla kafes yapısına sahiptir. Kafes ve yuvarlanma elemanları bu dönme hareketi
esnasında gres yağı ile viskoz bir kayma sürtünmesi direncine maruz kalır. Bu sürtünme, yüksek
devirlerde çalışma sırasında aşırı ısınmaya, enerji kaybına ve rulman ömrünün önemli ölçüde
azalmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada, tasarladığımız yeni tip kafessiz manyetik rulman ile
sürtünme etkisi önemli ölçüde azaltılarak maksimum düzeyde enerji kazancı elde edilmek
amaçlanmıştır. Çalışmanın sonucunda, çok yüksek devirlerde, çok az bir sürtünme direnciyle ısınma
yapmadan minimal düzeyde yağlama yapılarak çalışabilecek yeni bir rulman yapısı tasarlanmış ve
prototip üretimi gerçekleştirilmiştir. Klasik kafes yapılı rulman ile arasındaki farkı görebilmek için
yapılan testlerde, geleneksel NUP 206 silindirik makaralı rulman ile manyetik kafessiz rulman
kullanılmıştır. Her iki rulmanda aynı kinematik viskozite değerine (40˚C, 210 cst gres yağı) sahip gres
ile yağlanması sağlanarak dinamik tork ölçüm cihazına bağlanarak farklı devir ve yük altında
çalıştırıldığında, oluşan dinamik sürtünme torku değerleri tespit edilmiştir. Sonuçlar karşılaştırıldığında,
geliştirmiş olduğumuz kafessiz rulmanın sürtünme torkunun, klasik kafesli rulmana göre çok düşük
olduğu gözlenmiştir.